หนังสือบ้านเมืองเบื้องบูรพา ภูมิวัฒนธรรม โบราณคดี และประวัติศาสตร์สังคม บนฐานทรัพยากรธรรมชาติชายฝั่งทะเลตะวันออก โดย วลัยลักษณ์ ทรงศิริ กล่าวได้ว่า ภูมิภาคนี้เกิดขึ้นมาจากการค้าแลกเปลี่ยนทรัพยากรในระยะทางไกลและหัวเมืองต่างๆ ที่ส่วนใหญ่คือเมืองท่าทั้งภายในและปากน้ำริมชายฝั่งมีพ่อค้าและผู้คนเชื้อสายจีนเข้ามาเป็นกำลังหลัก โดยมีทั้งชาวชองที่พูดภาษาในกลุ่มตระกูลออสโตรเอเชียติกเป็นพื้นและชาวสยามที่พูดภาษาไทยในท้องถิ่น ซึ่งต่อมาวัฒนธรรมทั้งขนบธรรมเนียม ประเพณี และภาษาพูดผสมปนเปจนกลายเป็นผู้คนในภูมิภาคตะวันออกที่มีความโดดเด่นทางวัฒนธรรมแตกต่างไปจากภูมิภาคอื่นชัดเจน
ปัจจุบัน ‘บ้านเมืองเบื้องบูรพา’ กำลังเกิดการเปลี่ยนแปลงทางสังคมวัฒนธรรมและสภาพแวดล้อมอย่างรวดเร็ว โดยมีโครงการขนาดใหญ่ของรัฐบาลที่ดำเนินการมาเป็นเวลานานพอสมควรทั้งการสร้างท่าเรือเพื่อการพานิชย์ นิคมอุตสาหกรรม และโดยเฉพาะอย่างยิ่ง โครงการเขตพัฒนาพิเศษภาคตะวันออก (อีอีซี) โดยพื้นที่ซึ่งเคยเป็นสถานที่ท่องเที่ยวตามธรรมชาติและมีความสงบกลับเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมไปอย่างรวดเร็ว ผู้คนเคลื่อนย้ายเข้าและออกพื้นที่อย่างมากมาย รวมทั้งสภาพนิเวศน์ทางธรรมชาติในเขตป่าเขาต้นน้ำก็กลายเป็นเขตโรงงานอุตสาหกรรมและที่อยู่อาศัยและการปลูกพืชพันธุ์ต่างๆ เพื่อการพาณิชย์ สิ่งเหล่านี้สวนทางกับการศึกษาทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีที่ควรมีการศึกษาโดยละเอียดถี่ถ้วนกว่าที่ผ่านมา
ข้อมูลหนังสือ
หนังสือ"บ้านเมืองเบื้องบูรพา" ภูมิวัฒนธรรม โบราณคดีและประวัติศาสตร์สังคม บนฐานทรัพยากรธรรมชาติชายฝั่งทะเลตะวันออก ผู้แต่ง : วลัยลักษณ์ ทรงศิริ
ISBN ๙๗๘-๖๑๖-๗๘๑๑๔-๐-๖ จัดพิมพ์โดยมูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์ พิมพ์ครั้งที่ ๓ : ธันวาคม ๒๕๖๖, หนังสือขนาด (๑๖ x ๒๓ ซม.),ปกอ่อน ,จำนวน ๘๐๒ หน้า